บุคคล เริ่มมีสภาพทางกฎหมายเมื่อใด
ประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์ มาตรา 15 วรรคหนึ่ง บัญญัติว่า “สภาพบุคคลย่อมเริ่มต้นเมื่อลอดแล้วอยู่รอดเป็นทารก และสิ้นสุดลงเมื่อตาย ทารกที่อยู่ในครรภ์มารดา ก็สามารถมีสิทธิต่าง ๆ ได้ หากว่าภายหลังคลอดแล้วอยู่รอดเป็นทารก ”
เมื่อพิจารณาจากถ้อยคำในกฎหมายหมาตรา 15 วรรคหนึ่ง จะเห็นได้ว่าบุคคลธรรมดานั้นสามารถมีสิทธิตามกฎหมายแพ่งและพาณิชย์ได้ก็ต่อเมื่อบุคคลนั้นมีสภาพบุคคลตามกฎหมายเท่านั้น ซึ่งสภาพบุคคที่ชอบด้วยกฎหมายจะต้องประกอบไปด้วย 2 เงื่อนไข คือ
1 การคลอด
ตามกฎหมายนั้นการคลอดโดยสมบูรณ์เริ่มนับตั้งแต่เด็กคลอดออกมาหมดทั้งตัวจากมารดา ไม่ว่าจะคลอดโดยธรรมชาติหรือการผ่าตัด และไม่คำนึงว่าจะตัดสสายสะดือสายรกหรือไม่อีกด้วย และโดยเฉพาะอย่างยิ่งกฎหมายไม่ได้กำหนดว่าร่างกายของทารกนั้นจะคลอดมาสมบูรณ์ครบ 32 ประการหรือไม่ นั้นแสดงว่าทารกที่คลอดออกมาไม่ว่าจะพิการหรือไม่ ก็มีสภาพบุคคลอยู่นั้นเอง
ดังนั้น สภาพบุคคลจะเริ่มต้นด้วย การคลอดโดยสมบูรณ์จากมารดาแล้วเป็นองค์ประกอบหนึ่ง
2 การอยู่รอดเป็นทารก
สภาพบุคคลของทารกนอกจากจะต้องมีการคลอดแล้ว ก็จะต้องมีการหายใจไม่ว่าจะด้วยตัวเอง หรือโดยเครื่องมือแพทย์ก็ตามอีกด้วย และไม่ว่าการหายใจนั้นจะมีเวลายาวนานหรือสั้นเพียงใดก็ตาม ก็ถือว่าทารกมีชีวิตอยู่และมีสภาพบุคคลโดยสมบูรณืตามกฎหมายแล้ว
และเมื่อทารกได้มีการคลอดโดยสมบูรณ์และมีการแสดงให้เห็นถึงการอยู่รอดแล้ว ทารกก็จะมีสภาพบุคคลและมีสิทธิและหน้าที่ตามกฎหมาย ตามที่มาตรา 15 วรรคหนึ่ง ได้บัญญัติไว้ ดังนั้นเมื่อทารกมีสภาพบุคคลก็จะมีผลในทางกฎหมายโดยสังเขป ดังนี้คือ
สิทธิในทางกฎหมายอาญา เช่น ในการที่ประมวลกฎหมายอาญา มาตรา 288 ซึ่งบัญญัติว่า “ผู้ใดฆ่าผู้อื่น ต้องระวางโทษประหารชีวิต จำคุกตลอดชีวิต หรือ จำคุกตั้งแต่สิบห้าปีถึงยี่สิบปี” จะถูกนำมาบังคับใช้กับใครก็ตามที่ฆ่าเด็กหลังคลอดและที่มีชีวิตรอดแล้ว ในฐานฆ่าคนตายโดยเจตนา และมาตรา 301 ถึงมาตรา 305 ก็มีบัญญัติไว้ลงโทษผู้ใดก็ตามที่ทำให้ทารกตายก่อนคลอดหรือขณะคลอดด้วย นั้นคือความผิดฐานทำแท้งแต่ไม่มีความผิดฐานฆ่าคนตายโดยเจตนา ตามมาตรา 288 แต่ประการใด เพราะทารกเหล่านี้ยังไม่มีสภาพบุคคลตสมกฎหมาย ที่กล่าวมานี้เป็นการแสดงให้เห็นว่าบุคคลใดที่มีสภาพบุคคล ก็ย่อมได้รับการคุ้มครองสิทธิในชีวิตและร่างกายแล้ว แต่หากเป็นเพียงทารกในครรภ์มารดาก็จะได้รับรองและคุ้มครองสิทธิเช่นกัน แต่คนละกรณีกัน
สิทธิในทางกฎหมายแพ่ง เช่น สิทธิที่เกี่ยวกับเรื่องมรดก ซึ่งบัญญัติไว้ในบรรพ 6 นั่นเอง
ปรึกษากฎหมายโทร📞 080-9193691 ,☎️ 02-0749954
หรือ แอดไลน์ @closelawyer หรือ คลิก https://line.me/R/ti/p/%40closelawyer
สาขาเชียงใหม่ โทร 080-3955536 แอดไลน์ @cly.cmi
หรือ คลิก https://lin.ee/hCbTQl6
สาขาขอนแก่น โทร 095-9567735 แอดไลน์ @cly.kkn
หรือ คลิก https://lin.ee/U10ElNk
💻www.closelawyer.co.th💻
#ทนายใกล้ตัว
บุคคล เริ่มมีสภาพทางกฎหมายเมื่อใด